انتقادات و عکس‌العمل‌های ایرانیان مقیم کانادا

گزارش — 29 سپتامبر 2012

تصمیم اداره مهاجرت بازخوردهای فراوانی در جامعه ایرانیان کانادا داشت که به برخی از آنها در اینجا اشاره شده است.

نامه اعتراضی و گفتگوی تلفنی دکتر رضا مریدی با جیسن کنی

به دنبال اعلام تعطیلی ویزای سفارت کانادا در تهران، یکی از اولین عکس‌العمل‌ها توسط دکتر رضا مریدی نماینده ایرانی‌الاصل مجلس انتاریو اتفاق افتاد. دکتر مریدی در نامه‌ای به جیسن کنی، وزیر مهاجرت از وی خواست که در مورد تصمیم به بستن بخش ویزای سفارت کانادا در تهران تجدید نظر کند.

او در این نامه توضیح داده است که این کار دشواری‌های بسیار زیادی برای اعضا خانواده ایرانیان ساکن در کانادا که قصد دیدار از عزیزان‌شان را دارند ایجاد خواهد کرد و درست نیست که با چنین تصمیماتی بر مشکلات این افراد افزوده شود. وی از دولت خواسته‌ بود که اگر هدف صرفه‌جویی در هزینه‌هاست، این کار را در مواردی انجام دهند که منجر به ایجاد مشکلات و دردسر با این شدت برای انسان‌ها نشود.

به دنبال این نامه، وزیر مهاجرت ابراز تمایل کرد تا در یک گفتگوی تلفنی به نکات مطرح شده بپردازد و از ابهامات بکاهد. آقای مریدی در این گفتگو به مشکلات مختلفی که ایرانیان در نتیجه این تعطیلی باید با آن مواجه شوند پرداخته‌ و به توضیحات وزیر که تکرار همان ادعاهای اطلاعیه سفارت وسخنگوی وزارتخانه بوده گوش سپرده و البته پاسخ داده است.

برای مثال، دکتر مریدی به موضوع پرداخت‌ها اشاره می‌کند و اینکه به دلیل مشکلات عدیده‌ای که هم‌اکنون در سیستم بانکی ایران برای پرداخت‌ پول با ارزهای دیگر وجود دارد این کار دشواری‌های زیادی برای ایرانیان پدید می‌آورد و حداقل وضع به گونه‌ای باشد که هم‌چون گذشته امکان پرداخت هزینه‌ها در داخل ایران و به ریال مقدور باشد. آقای کنی گفته‌اند که این موضوع را بررسی خواهند کرد.

همچنین درباره موضوع مهم انتقال پاسپورت‌ها به آنکارا و مشکلاتی که در زمینه ارسال پستی مدارکی از این قبیل در ایران وجود دارد که حضور ایرانیان در آنکارا برای دریافت ویزا را ضروری می‌سازد آقای مریدی به تفصیل درباره محدودیت‌های این زمینه و تفاوت مورد ایران با درخواست‌هایی که مثلا افراد در داخل اروپا یا امریکا انجام می‌دهند و همه آنها از طریق پستی قابل انجام است به آقای کنی توضیح می‌دهند و به نظر می‌رسد وزیر از این موضوع اطلاع نداشته‌اند. درخواست دکتر مریدی این بوده که پاسپورت افراد در مرحله صدور ویزا از طریق دفتر تهران جمع‌آوری و از طریق پست دیپلماتیک برای دفاتر مربوطه ارسال شده و مجددا در دفتر تهران تحویل داده شود. آقای کنی گفته‌اند که در مورد محدودیت‌های موجود بررسی و تحقیق خواهند کرد و در مورد عملی بودن یا نبودن پیشنهاد آقای مریدی نیاز به بررسی بیشتری دارند.

بیانیه کنگره ایرانیان کانادا

به دنبال تعطیل شدن بخش ویزای سفارت کانادا در تهران، کنگره ایرانیان کانادا بیانیه زیر را صادر کرد:

«کنگره ایرانیان کانادا از تعطیل شدن بخش ویزای دولت کانادا در تهران مطلع می باشد. کنگره ایرانیان کانادا برای درک بهتر پیامدهای منفی این تعطیلی، در حال مشاوره با کارشناسان مهاجرت، اعضای کامیونیتی و دولت (کانادا) می باشد.

ما قویاً معتقدیم که چنین تصمیماتی از سوی دولت کانادا که بر ایرانی – کانادایی ها و اقوام آنها اثر می گذارد، می باید پس از مشورت مقتضی با کامیونیتی ایرانی – کانادایی اتخاذ شود. ما همچنین معتقدیم که تصمیمات دولت کانادا نباید سختی های غیر ضروری بر ایرانی هایی که خواهان دیدار اقوام خود و یا مهاجرت به کانادا هستند تحمیل کند.»

لازم به ذکر است که کنگره ایرانیان کانادا روز هشتم می‌۲۰۱۲ نامه‌ای در همین ارتباط به جیسون کنی نوشت. متن این نامه که رونوشتی از ان برای وزیر خارجه ارسال شده به طور خلاصه به شرح زیر است:

جناب وزیر کنی عزیز،

من این نامه را از طرف هیئت مدیره کنگره ایرانیان کانادا، سازمانی که به دنبال ترویج منافع کانادایی‌های ایرانی‌تبار است به شما می‌نویسم. شما قبلا در تاریخ اول مارس ۲۰۱۲ لطف کرده و با اعضای قبلی هیئت مدیره ملاقات کرده بودید.

اخیرا توجه ما به این جلب شده است که بخش ویزا و مهاجرت سفارت کانادا در ایران (دفتر ویزا) بسته شده است …این تصمیم ممکن است سختی قابل توجهی را به خانواده‌ها و دوستانشان که مایل به دیدار آنها در کانادا هستند، تحمیل کند.

در زیر من برخی از نگرانی‌های جامعه ایرانی- کانادایی را که در هفته‌های اخیر برای ما بیان کرده‌اند خلاصه می‌کنم. ما خوشحال خواهیم شد تا برای پیدا کردن راه‌حل‌هایی برای رفع این نگرانی‌ها و کاهش هرگونه اثرات منفی بر روی جامعه ایرانی- کانادایی با شما و کارکنان شما همکاری کنیم.

(۱) حتی قبل از بسته شدن دفتر ویزا، ایرانیان متقاضی ویزای موقت به کانادا، مجبور به تحمل تاخیرهای قابل توجه و کلافه کننده‌ای در پردازش درخواست‌های ویزای خود می‌شدند. اعضای جامعه ما نگران آن هستند که بسته شدن دفتر صدور ویزا و انتقال مسئولیت آن به دفتر آنکارا (دفتری که در حال حاضر مسئول تقاضاها از ترکیه، آذربایجان، گرجستان، و ترکمنستان است) این تاخیرها را به طور قابل ملاحظه‌ای باز هم بیشتر خواهد کرد.

(۲) تا آنجا که ما می‌دانیم، ویزای ده ساله معروف به “سوپر ویزا” که به تازگی جهت استفاده پدر و مادر و پدربزرگ و مادربزرگ‌ها معرفی شده ویزای موقت محسوب می‌شود. معرفی چنین سوپرویزایی، به تعداد متقاضیان ویزای موقت که باید به دفتر آنکارا مراجعه کنند باز هم بیشتر می‌افزاید. آنچه مشکل را بدتر می‌کند اینست که تا آنجا که ما می‌دانیم، سوپر ویزاها فقط برای مدت اعتبار گذرنامه متقاضی اعطا می‌شوند. از آنجا که ایرانیان باید گذرنامه‌هایشان را هر پنج سال یکبار تمدید یا تجدید کنند، بنابراین لازم می‌شود که برای دریافت هر سوپرویزا دو بار درخواست ویزا به عمل آید. بسیاری از اعضای جامعه این نگرانی را ابراز کرده‌اند که افزایش در تعداد متقاضیان ویزای موقت به غیر قابل مدیریت شدن زمان انتظار ویزا برای پدر و مادر و پدربزرگ و مادربزرگ‌شان منجر شود.

(۳) بسیاری از ایرانی- کانادایی‌ها نگران این هستند که برای گروه‌های خاصی از متقاضیان ویزای موقت، ممکن است لازم باشد که برای مصاحبه و دریافت ویزا به آنکارا سفر کنند. این امر هزینه‌ها و زحمت‌های قابل توجهی را برای متقاضیان ایرانی ویزا به بار خواهد آورد. جامعه همچنان نگران آن است که هر بار اضافی که بر دوش مردم ایران قرار داده شود ممکن است به سیاست اعلام شده از سوی کانادا مبنی بر حمایت از خواسته‌های مردم ایران برای دموکراسی، حقوق بشر، آزادی و حکومت قانون، آسیب برساند.

من مشتاقانه منتظر دریافت پاسخ شما در اولین فرصت مناسب هستم. اعضای کنگره ایرانیان کانادا خوشحال خواهند بود تا با شما و یا کارکنانتان در مورد یافتن راه‌حل‌ها نسبت به نگرانی‌های جامعه ایرانی – کانادایی که به اجمال در بالا آمده است، بیشتر صحبت کنند.

با احترام، دکتر فرخ زندی/ رئیس کنگره ایرانیان کانادا

انتقاد مطبوعات ایرانی و کانادایی از بسته شدن دفتر ویزا در تهران

آقای حسن زرهی، سردبیر پرسابقه هفته‌نامه شهروند کانادا در یادداشت سردبیری این نشریه بیان می‌کند:

«از روز یکشنبه ۲۹ اپریل که خبر انتقال بخش خدمات ویزای سفارت کانادا در تهران به آنکارا منتشر شده است، ایرانیان در ایران و سراسر جهان و بویژه ایرانیان کانادا دچار شوک و حیرت شده‌اند. انگار دولت آقای‌هارپر و بویژه وزارت مهاجرت او و آقای جیسون کنی دست از شوکه کردن مردم ایران برنمی‌دارند. ضرورت عاجل این است که جامعه ایرانی همصدا از دولت بخواهد که در اقدامات و تحریم‌ها، منافع ایرانیان کانادا را در نظر داشته باشد. خوشبختانه در این مورد دکتر رضا مریدی نماینده ایرانی تبار مجلس انتاریو طی نامه‌ای به آقای جیسون کنی وزیر مهاجرت و شهروندی مراتب نگرانی خود و نیز جامعه ایرانی را ابراز کرده است. و نیز کنگره ایرانیان کانادا که همین آخر هفته انتخابات سالانه‌اش را برگزار کرد، طی نامه‌ای اعلام کرده در این زمینه مشغول مذاکره و مشاوره با دولت و کارشناسان مهاجرت است. این گونه به نظر می‌رسد که ایرانیان با هر عقیده و سلیقه و نظر و فکری دارند خود را برای یک حرکت هماهنگ و جمعی آماده می‌کنند تا درخواست خود را با صدایی رسا و توانمند به گوش مسئولان امر برسانند.

درخواست دیگرم از شخصیت‌های ایرانی محبوب حزب محافظه‌کار همچون مایکل پارسا است که به عنوان یک ایرانی تبار ورای مسائل حزبی به جامعه ایرانی و منافع آن علاقه نشان دهند و این مشکلات را با دولت، بویژه وزارت مهاجرت مطرح کنند تا شاید موثر افتد و گرهی از کلاف سردرگم کنونی گشوده شود.»

در همین ارتباط آقای محسن تقوی سردبیر هفته‌نام سلام تورنتو می‌نگارد: «کانادایی های ایرانی تبار دچار مشکل تازه ای شده اند. تا همین اواخر اگر می خواستند به آمریکا سفر کنند، به احتمال زیاد می باید تشریفات عبور از مرز را با پر کردن چندین و چند صفحه پرسشنامه و سؤال و جواب های مفصل، که معمولاً چند ساعت طول می کشید طی کنند. و حالا، اقوام و بستگان آنها که ساکن ایران هستند، برای دریافت ویزای توریستی به کانادا باید به ترکیه سفر کنند. سفر به ترکیه، هم زحمت دارد و هم هزینه. وزارت مهاجرت و شهروندی کانادا علت تعطیلی دفتر ویزا و مهاجرت در تهران را، صرفه جویی در هزینه ها اعلام کرده است.

کسی با صرفه جویی مخالف نیست، ولی باید دید آیا با تعطیلی این دفتر، اقتصاد کانادا بهره خواهد برد یا زیان؟

حداقل ۲۰۰ هزار تن از کانادایی ها از تبار ایرانی هستند. آنها در ایران دارای خویشان و وابستگان هستند. چندین هزار نفر از این اقوام و بستگان در هر سال با دریافت ویزای کانادا، به کانادا سفر کرده و ضمن دیدار با عزیزان خود، مبالغ قابل توجهی به اقتصاد کانادا پول تزریق می کنند. مسلماً با انتقال امور ویزا به آنکارا، تعداد زیادی از این افراد از سفر به کانادا منصرف می شوند. این یعنی میلیون ها دلار زیان برای اقتصاد کشور. از سوی دیگر، ارزش های کانادایی در این میان نادیده گرفته می شوند. ایرانی تباران نیز نظیر بقیه کانادایی ها به ارزش های خانوادگی پای‌بند هستند.»

در هر دو نشریه به مخاطبان درباره نحوه رساندن پیام اعتراض به گوش اعضا حزب محافظه‌کار خصوصا نمایندگانی از مجلس فدرال که حوزه‌های ایرانی‌نشین را نمایندگی می‌کنند توصیه‌هایی شده است. علاوه بر این‌ دو نشریه مطرح جامعه ایرانیان تورنتو، سایر نشریات فارسی‌زبان هم کم یا بیش به این موضوع پرداخته‌اند و یا اعتراضات مربوطه را منعکس کرده‌اند.

در همین ارتباط هفته‌نامه سلام تورنتو به عکس‌العمل‌های سه نشریه کانادایی در همین ارتباط می‌پردازد. روزنامه پراوینس Province (چاپ بریتیش کلمبیا) در گزارشی که عبارت «بستن دفاتر ویزا به اقتصاد ما لطمه می زند» را بر پیشانی خود دارد می‌نویسد: «این تعطیلی ها بسیار بیشتر از صرفه جویی هایی که انتظار می رود، برای کانادا هزینه خواهد داشت.»

این گزارش به تاثیرات اقتصادی ناشی از حضور دانشجویان بین‌المللی در بازار کار کانادا می‌پردازد و تصمیمات مشابهی که کشورهایی نظیر استرالیا را با دشواری‌های اقتصادی مواجه ساخته و آنها را به تجدیدنظر واداشته را یادآوری می‌کند. این گزارش در پایان از دولت فدرال کانادا می خواهد که در تصمیم خود مبنی بر تعطیل کردن دفاتر مذکور، تجدید نظر کند.

دومین نشریه روزنامه گلوب‌اند‌میل است که اساسا ادعاهای وزارتخانه در مورد بهتر و موثرتر شدن کارها را رد می‌کند و آنها را به سخره می‌گیرد و در نهایت روزنامه Embassy چاپ اتاوا که با هوشنگ حسن‌یاری از اساتید کالج نظامی سلطنتی کانادا گفتگو کرده به تشریح مشکلات و دردسرهای مختلفی که این تصمیم برای جامعه ایرانیان کانادا و خویشاوندانشان در ایران پدید می‌آورد پرداخته است.

مکاتبه پرنیان با مسئولان مربوطه

در همین ارتباط با تعدادی از نمایندگان مجلس فدرال که ایرانیان در حوزه‌های آنها اکثریت دارند مکاتبه شد و نهایتا مسیر پیگیری‌ها به آقای رمی لاریویر Remi Lariviere، مسئول ارتباطات با مطبوعات کانادا در اداره مهاجرت خاتمه یافت. ترجمه پاسخ ایشان به پرسش‌های مطرح شده که به زبان فرانسه بوده در اینجا انعکاس می‌یابد.

متن مکاتبه نشریه با نمایندگان و آقای رمی لاریویر Remi Lariviere

همان‌طور که اطلاع دارید، اداره مهاجرت کانادا اخیرا تعدادی از دفاتر صدور ویزا در سفارتخانه‌های این کشور در سایر نقاط جهان از جمله در تهران (ایران) را با هدف کاهش هزینه‌ها تعطیل کرده است. این اقدام سبب گسترش نگرانی و اعتراض شدید شهروندان ایرانی-کانادایی که به دلیل مقررات میان دو کشور و اختلافات عدیده میان دولت‌ها، هر ساله مجبور هستند برای اعضا خانواده‌های خود خصوصا والدین، تقاضای ویزا کنند شده است. به همین دلیل، نشریه پرنیان که در سراسر کانادا خصوصا ۴ شهر اصلی تورنتو، مونترال، ونکوور و اتاوا در میان جامعه ایرانیان توزیع می‌شود و وبسایت آنهم در همه جهان مخاطب دارد در شماره آینده خود به صورت ویژه به این موضوع خواهد پرداخت. با توجه به اینکه جامعه ایرانیان در حوزه انتخابیه شما حضور قابل ملاحظه‌ای دارد پرسش‌های زیر با شما در میان گذاشته شده‌ تا نظرات شما به طور مستقیم به اطلاع رای‌دهندگان حوزه انتخابی شما برسد. از اینکه به پرنیان در اطلاع‌رسانی موثر به شهروندان ایرانی-کانادایی یاری می‌رسانید سپاس‌گزاریم.

پرسش اول: با توجه به اینکه هر سال بیش از ۷ هزار ویزای موقت در دفتر تهران صادر می‌شده و چندین برابر این تعداد درخواست به این دفتر می‌رسیده که همگی آنها هزینه‌های مربوطه را پرداخت می‌کردند و اساسا این دفتر یکی از پرکارترین و پردرآمدترین دفاتر صدور ویزا بوده که توجیه «کاهش هزینه‌ها» در مورد آن صدق نمی‌کند، به نظر شما چه دلیل یا دلایلی دیگری سبب تعطیلی این دفتر شده است؟ آیا در این تصمیم‌گیری به تبعات منفی این اقدام بر شهروندان ایرانی-کانادایی توجه کافی شده است؟

انتقال خدمات ویزا از تهران به آنکارا از مدتها پیش برنامه‌ریزی شده بود. دفتر آنکارا هم از قبل مسئول رسیدگی به درخواستهای اقامت دائمی ایرانیان شده بود. درخواستهای ویزای موقت هم که پیش از این در تهران بررسی می‌شد، به دفتر آنکارا فرستاده شد و بررسی آنها از سر گرفته شد. متقاضیان مجبور به ارائه درخواست جدید یا پرداخت هزینه‌های اضافی نیستند.

اداره مهاجرت و شهروندی کانادا نیز در تمام کشورها، دفتر یا اداره‌ای ندارد بنابراین تمامی متقاضیان از سراسر دنیا همانند ایرانیان، زمان ارسال درخواستشان، باید هزینه‌های لازم را پرداخت کنند.

پرسش دوم: از آنجا که بر اساس مقررات ایران، ارسال پاسپورت از طریق پست امکان‌پذیر نیست و بنابر اطلاعیه دفتر صدور ویزا در آنکارا (که مسئولیت صدور ویزای موقت برای ایرانیان را برعهده گرفته است)، متقاضیان برای دریافت ویزا باید مستقیما به این دفتر مراجعه کنند که چنین کاری برای هزاران متقاضی پرسن و سال (والدین) بسیار دشوار و پرهزینه است، اداره مهاجرت کانادا چه تدابیری برای حل این مشکلات اندیشیده است؟

متقاضیان ویزای کانادا نباید پاسپورت خود را با مدارکشان ارسال کنند. دفتر صدور ویزا در آنکارا به محض اینکه ویزا آماده شد با آنها تماس می‌گیرد تا متقاضیان اقدامات لازم را جهت ارائه پاسپورتشان انجام دهند.

متقاضیان ویزا از ایران نیز همچون متقاضیان تمام کشورهایی که در آنجا دفتر ویزای کانادا وجود ندارد، باید از ارسال پاسپورت خودشان به دفتر ویزای مربوطه اطمینان حاصل کنند. لازم نیست که شخصا به صورت حضوری جهت ارائه پاسپورتشان مراجعه کنند. می‌توانند پاسپورت خودشان را پست کنند و فقط از رسیدن پاسپورت به آنجا اطمینان حاصل کنند.

پرسش سوم: با توجه به اقدامات متعدد دولت کانادا در حوزه‌های مهاجرتی و مالی در یک سال اخیر که به بهانه محدود کردن دولت ایران، عملا فقط به مجازات ایرانیان ساکن کانادا انجامیده است، شما به عنوان نماینده حوزه‌ای که ایرانیان زیادی در آن ساکن هستند چه پیشنهاداتی به سازمان‌های دولتی ارائه کرده‌ یا خواهید کرد که نتیجه آن کاهش فشار به ایرانیان ساکن کانادا یا اعضا خانواده آنها در ایران باشد؟

آخرین سری تحریم‌ها، ایرانیان ساکن ایران را شامل می‌شود با این حال امکان دارد که ایرانیان در سایر نقاط هم تحت تاثیر این تحریمات قرار بگیرند. تمام ایرانیانی که در خارج از ایران زندگی می‌کنند می‌توانند با موسسات مالی خویش تماس بگیرند تا از انجام یا عدم انجام معاملات مالی در آن کشور اطمینان حاصل کنند و ببینند آیا آن موسسه نیز مورد تحریم قرار گرفته است یا خیر.

توضیح پرنیان: خواننده سطور بالا و پاسخ‌های نماینده اداره مهاجرت به راحتی می‌تواند قضاوت کند که پاسخ‌دهنده تا چه میزان بر موضوع احاطه و اشراف داشته و چقدر در مورد مشکلاتی که تصمیم این اداره برای بخش قابل توجهی از ایرانیان متقاضی دریافت ویزای کانادا خصوصا کهنسالان پدید خواهد آورد احساس هم‌دردی و مسئولیت می‌کند.

و اعتراض‌ها ادامه دارد…