نکته: آنچه در اینجا توضیح داده شده است مربوط به برقکاری در منازل و شرکتها و همچنین تعمیرات مرتبط با آنهاست. «برقکاری صنعتی» گرایش دیگری است که اگرچه مسیر عمومی دریافت مجوزهای قانونی آن شباهت فراوانی به مسیر توصیف شده در اینجا دارد اما واجد تفاوتهای مهمی از نظر تجربه کاری، منابع سوالات و حوزه عمل فرد دارای مجوز است.
رگولیتد یا غیر رگولیتد؟
برقکاری ساختمان و تعمیرات مرتبط با آن در استان انتاریو از مشاغل رگولیتد محسوب میشود به این معنا که دریافت مجوز شغلی در آن اجباری است و هیچکس مجاز به انجام فعالیت در این زمینه نیست مگر اینکه ۱- در حال کارآموزی (آموزش حین کار) باشد و یا ۲- مجوز معتبر استانی دریافت کرده باشد و یا ۳- مجوز معتبری با عنوان گواهینامه صلاحیت شغلی Certificate of Qualificate که به اختصار آن را C of Q مینامند داشته باشد. اعطای این گواهینامه در زمینه برقکاری در انتاریو از طریق دفاتر Labour Market and Training Division Apprenticeship مرتبط با وزارتخانه آموزش، کالجها و دانشگاهها MTCU و همچنین Ontario College of Trades انجام میشود (توجه داشته باشید که در اینجا کالج به معنای آموزشگاه نیست بلکه منظور سازمان متولی بررسی و اعطای مجوزهای فنی-حرفهای است به همین دلیل به جای عبارت «کالج فنی-حرفهای انتاریو» از عنوان «سازمان نظام مشاغل فنی-حرفهای انتاریو» استفاده میکنیم.) علاوه بر این، برای کار در استان فرد برقکار باید عضو این سازمان (نظام فنی-حرفهای) شده باشد.
مسیرهای ممکن برای دریافت مجوز
برای اینکه کسی بتواند در انتاریو برقکار شود باید یکی از دو مسیر زیر را طی کند:
مسیر اول. گذراندن یک دوره ۵ ساله کارآموزی که ترکیبی از آموزش در محیط کار (حدود ۹۰ درصد زمان دوران کارآموزی) و آموزش تئوریک سر کلاس (۱۰ درصد زمان کارآموزی) است. فرآیند کارآموزی باید توسط یک قرارداد مبتنی بر استانداردهای استان بین کارآموز و کارفرمایی که میخواهد وی را استخدام کند رسمیت یافته باشد و فرد کارآموز باید در دوران کارآموزی دستمزد دریافت کند که این مبلغ نباید از حداقل دستمزد در استان کمتر باشد.
و یا اینکه،
مسیر دوم. متقاضی باید بتواند اثبات کند که تجربه کار عملی در حد الزامات چنین شغلی در انتاریو را دارا میباشد.
وقتی یکی از این دو مسیر طی شد آن وقت متقاضی باید:
- برای دریافت گواهینامه C of Q تقاضا دهد؛
- با سازمان نظام مشاغل فنی-حرفهای تماس گرفته و هزینههای مربوط به شرکت در آزمون را پرداخت کند؛
- زمان مشخصی را برای گذراندن آزمون هماهنگ کرده و در آن شرکت و نمره قبولی دریافت کند؛
- پس از قبولی با سازمان نظام مشاغل فنی-حرفهای برای عضویت تماس بگیرد؛
- هزینه عضویت را پرداخت کند؛
یک برقکار مجوزدار در انتاریو باید چه ویژگیهایی داشته باشد؟
چه شما به عنوان یک کارآموز در این رشته مشغول شوید و چه برقکار سابقهدار در ایران بوده و به این استان مهاجرت کرده باشید باید نشان دهید که همه استانداردها و الزامات مربوط به این رشته را میدانید و در عمل آنها را تجربه کرده و فراگرفتهاید. برای این منظور لازم است که نگاهی دقیق به تمامی این استانداردها و الزامات بیاندازید که بهترین مستند مربوط به آن Apprenticeship Training Standards – Construction and Maintenance Electrician است. [ شما میتوانید در این آدرس، یک نسخه از این استاندارد را که مربوط به سال ۲۰۰۳ است دریافت و مطالعه کنید.] این جزوه در دفاتر سازمان نظام فنی-حرفهای انتاریو موجود است و در آن فهرست کاملی از همه مهارتها و مسئولیتهای یک برقکار ساختمانی و مدت زمانی که برای هر یک از آنها لازم است تا وی بتواند در آزمون C of Q شرکت کند بیان شده است. همچنین این جزوه مشخص میکند که کارفرمایی که مسئولیت آموزش کارآموز را برعهده دارد باید چه نوع مهارتهایی به وی بیاموزد.
مهارتهای زبانی
برقکاران در استان انتاریو برای شرکت در آزمون نیازمند ارائه مدرک زبان نیستند و میتوانند برای شرکت در آزمون فردی را به عنوان مترجم همراه ببرند. البته این فرد باید دانش انگلیسی خوبی داشته باشد اما در این زمینه شغلی هیچنوع آگاهی نداشته باشد و برگهای را هم در این زمینه امضا کند.
باید توجه داشت که بدون داشتن دانش کافی از زبان انگلیسی، اشتغال در این رشته بسیار دشوار است چون برقکاران باید توانایی خواندن مطالب، استانداردها، برچسبها و نظایر اینها را داشته باشند؛ بتوانند با همکاران، مدیران و مشتریان خود ارتباط مناسب برقرار کنند و در صورت لزوم گزارشها یا راهنماییها یا مدارک مالی را بنویسند. به همین دلیل بدون داشتن مهارتهای زبانی حداقل در سطح متوسط، کاریابی و اشتغال در این رشته بسیار دشوار یا به بازارهای خاصی محدود خواهد شد.
آمادگیهای قبل از مهاجرت
مهمترین کارهایی که شما به عنوان یک برقکار با سابقهی کاری در ایران میتوانید قبل از ورود به کانادا انجام دهید عبارتند از:
افزایش مهارتهای زبانی؛ هم در زمینه فعالیتهای عادی زندگی و هم در زمینه شغلی. به خاطر داشته باشید که بسیاری از واژههای خارجی معمول در این شغل در ایران لزوما به همان معنا در کانادا استفاده نمیشوند و لازم است که شما کاربرد درست واژههای فنی را متناسب با بازار کار کانادا بیاموزید.
گردآوری مدارک شغلی و تحصیلی؛ همچنان که در ادامه بیان خواهد شد اولین مرحله از ارزیابی شما بر مبنای مستنداتی است که در مورد سوابق شغلی خود به سازمان نظام فنی-حرفهای استان ارائه میدهید و این ارزیابی تاثیر بسیار مستقیمی در میزان زمانی که شما باید به عنوان «تکمیل دانشها و مهارتهای ضروری» صرف کنید دارد. هر چقدر این مدارک کاملتر و دقیقتر باشند ارزیابی شما بهتر و مفیدتر بهحال شما انجام خواهد شد. این مدارک میتواند شامل حال تمامی مدارک تحصیلی، دورههای کارآموزی یا بازآموزی، کارگاههای آموزشی، مدارک شغلی که در آن بهطور دقیق سمت شما، مدت زمان کار و اینکه دقیقا چه کردهاید منعکس شده باشد.
آشنایی با مشخصات محیط کار، ضرورتهای بازار و علایق مشتریها در بازار کار؛ به همراه آشنایی با مشخصات منازل و شرکتها در کانادا. توجه داشته باشید که مصالح ساختمانی و نوع فضاهای داخلی و دکوراسیون در کانادا تفاوتهای فراوانی با ایران دارد و هرچقدر که با این موارد بیشتر آشنا شوید، برای ورود به بازار کار کانادا موفقتر خواهید بود؛
آشنایی با اصول رزومهنویسی و دیگر الزامات مربوط به کاریابی؛
مراحل دریافت مجوز این رشته بعد از ورود به انتاریو
به عنوان یک برقکار حرفهای در ایران، بعد از ورود به کانادا و انجام امور مقدماتی از جمله دریافت SIN باید با شعبه سازمان نظام فنی-حرفهای استان تماس گرفته و برای دیدار با یک مشاور آموزشی training consultant وقت ملاقات درخواست کنید. مراحل بعدی به قرار زیر است:
مرحله اول. دیدار با یک مشاور آموزشی در سازمان نظام فنی-حرفهای
در این دیدار مشاور آموزشی میخواهد دقیقا با سوابق شغلی شما آشنا شود. همانطور که پیشتر بیان شد باید تا آنجا که میتوانید با دست پر سراغ وی بروید و این مدارک را همراه داشته باشید:
- تمام سوابق شغلی بر روی سربرگ شرکتهایی که در آنها کار کردهاید. این نامهها باید حاوی عنوان شغلی شما، زمان دقیق شروع و پایان کار، تعداد ساعتهای اشتغال و شرح تفصیلی مهارتهای بکار رفته و مسئولیتهای شما در آن مشاغل باشد؛
- شماره SIN شما؛
- هر نوع مجوز، گواهینامه، مدرک تحصیلی و نظایر اینها؛
- کارنامه تحصیلی رسمی شما از مراکز آموزشی فنی-حرفهای؛
- فهرست کاملی از شرح درسهای course descriptions گذرانده شده به معنای موضوعاتی که در هر درس به آنها پرداخته شده و مدت زمان هر درس؛
تمام این مدارک باید به یکی از زبانهای انگلیسی یا فرانسه یا ترجمه رسمی آنها باشد. وظیفه مشاور آموزشی این است که همه این مدارک را با الزاماتی که استانداردهای یک برقکار در انتاریو از نظر تحصیلی و کاری باید دارا باشد مقایسه کند.
مرحله دوم. ارزیابی تجارب و آموزشهای پیشین متقاضی
در ادامه مرحله قبل و مقایسهای که مشاور آموزشی انجام میدهد وی باید ارزیابی کند و به این جمعبندی برسد که آیا شما میتوانید مستقیما در آزمون C of Q شرکت کنید یا قبل از آن نیازمند به کسب تجربه و آموزشهای بیشتری هستید و در چه زمینههایی. اگر به چنین چیزی نیاز باشد شما باید نظیر یک کارآموز در استان به دنبال یک کارفرما بگردید تا به عنوان مدرس و مربی شما عمل کند و شما آنچه را که دانستن آن ضروری تشخیص داده شده از وی فرابگیرید.
همچنین در پایان این مرحله شما باید سندی به نام Attestation of Competencies (گواهی یا تعهد لیاقت) را امضا کنید که حکم نوعی قسم و تعهد را دارد و محتوای آن این است که شما واجد همه ویژگیها و شرایط مورد نیاز برای ورود به این رشته هستید و به نوعی قسمنامه برای مدارک ارائه شده قبلی هم محسوب میشود.
مرحله سوم. تقاضا برای C of Q
مرحله چهارم. دریافت مجوز استانی
بعد از تقاضا برای C of Q شما یک مجوز استانی دریافت میکنید که تا ۹۰ روز اعتبار دارد. با این مجوز موقت میتوانید در انتاریو به عنوان برقکار کار کنید و در همین فاصله هم در آزمون C of Q شرکت کنید.
مرحله پنجم. آمادگی برای آزمون
اگرچه بهتر است که کارهای آمادگی برای آزمون و مطالعات مربوطه را خیلی پیشتر آغاز کرده باشید اما به هر حال در این مرحله چنین امری ضروری است. برای آمادگی باید مطمئن باشید که با همه مهارتهای ضروری مندرج در جزوه کارآموزی سازمان نظام فنی-حرفهای و مباحث تئوری پشت سر هر یک از آنها آشنایی کافی دارید. همچنین آشنایی با دستورالعملهای ایمنی مربوط به برقکاری ساختمان Ontario Electrical Safety Code در این مرحله ضروری است.
مرحله ۶٫ شرکت در آزمون C of Q
هر زمان مراحل قبلی انجام شد شما باید با دفتر سازمان نظام فنی-حرفهای منطقه خود تماس گرفته و پس از پرداخت هزینه آزمون، بر سر زمانی برای شرکت در آن با دفتر مربوطه به توافق برسید. این آزمون در همه ایام سال برگزار میشود. در روز آزمون همراه داشتن کارت شناسایی معتبر و عکسدار (مثلا پاسپورت، PR و یا گواهی نامه) الزامی است.
آزمون به صورت پرسشهای چندگزینهای است و متقاضی سه ساعت برای تکمیل آن فرصت دارد. همانطور که پیشتر گفته شد میتوانید مترجمی که هیچنوع آشنایی با این مقوله نداشته باشد همراه بیاورید. وی تنها میتواند آن بخشهایی را که شما درک نمیکنید برای شما ترجمه کند اما حق ندارد خودش به پرسشی پاسخ دهد. همچنین وی باید تعهدنامهای را مبنی بر اینکه هیچگونه آموزش و تجربهای در این رشته ندارد را امضا کند. چنانچه لغتنامه همراه میآورید باید قبل از آزمون توسط ممتحن بررسی شود.
برای قبولی در آزمون باید ۷۰ درصد پاسخها درست باشد. با قبولی در این آزمون شما بر روی مدرک خود یک مهر قرمز Red Seal دریافت میکنید که به شما اجازه میدهد نه تنها در انتاریو، بلکه در سایر استانهای کانادا هم با رعایت مقررات مربوط به آن استان کار کنید.
نتیجه آزمون که شامل درصد میزان درستی هر بخش از آزمون است به آدرس شما پست میشود. اگر شما نمره قبولی را کسب نکرده باشید با مطالعه این کارنامه، درمییابید که در کدام بخشها نیاز به کار بیشتری دارید. اگر بخواهید مجددا در آزمون شرکت کنید باید حداقل ۱۵ روز صبر کنید. اگر دو بار در آزمون مردود شوید نمیتوانید بلافاصله در آزمون دیگری شرکت کنید و باید یک درس جبرانی یا یک دوره کاری تکمیلی را پشت سر بگذرانید. هزینه هر نوبت شرکت در آزمون ۱۵۰ دلار است.
مرحله ۷. دریافت گواهینامه C of Q
با قبولی در آزمون، مدرک C of Q به آدرس شما پست میشود. اگر نسخه اضافه بخواهید باید ۲۵ دلار برای هر کپی پرداخت کنید. همچنین باید سالانه ۱۲۰ دلار به سازمان نظام فنی-حرفهای برای تجدید گواهینامه خود پرداخت کنید.
در اینجا خلاصهای از همه هزینههای مربوطه آمده است (ارقام مربوط به جون-ژوئن ۲۰۱۴ و به دلار کانادا است):
Application for the Certificate of Qualification | no fee |
Registration of an apprenticeship, if required |
$۶۰ + TVH |
Certificate of Qualification examination | $۱۵۰ + TVH |
Rewriting failed exams (re-examination) | $۱۵۰ + TVH |
Official duplicate of Certificate of Qualification | $۲۵ + TVH |
Annual Membership fee to the Ontario College of Trades | $۱۲۰ + TVH |
مرحله ۸. دریافت مجوز
بعد از اینکه گواهینامه C of Q را دریافت کردید باید با سازمان نظام فنی-حرفهای استان انتاریو تماس گرفته و با پرداخت حق عضویت، عضو آن شوید. بعد از این مرحله شما میتوانید در انتاریو به عنوان برقکار مجوزدار به صورت مستقل کار کنید.
توجه داشته باشید که تفاوت بین مرحله ۷ و ۸ در بحث مجوز استانی برای کار است. گواهینامه C of Q به معنای آن است که شما در همه جای کانادا از نظر حرفهای صلاحیت این را دارید که به عنوان برقکار حرفهای و مستقل کار کنید اما در مرحله هشتم شما به عضویت سازمان مربوطه در استان انتاریو در میآیید. مثلا با دریافت C of Q اگر شما به البرتا نقل مکان کنید فقط باید مرحله هشتم را انجام دهید.
نسخه کاملتری از این نوشتار به همراه جزییاتی در مورد نرخ بیکاری و درآمد در این رشته، مراکز آموزشی در استان و لینک به منابع مطالعاتی در کتابخانه کنپارس منتشر خواهد شد.