اولین رهبر «اندیپی» و بنیانگذار سیستم خدمات درمانی کانادا
علی شریفیان
توماس کلمنت «تامی» داگلاس در ۲۰ اکتبر سال ۱۹۰۴ در مانیتوبا در یک خانواده مهاجر اسکاتلندیتبار به دنیا آمد. خانوادهای که بحثهای سیاسی و اجتماعی موضوع گفتگوی شبانهروزی آنها بود. پدرش در یک کارگاه کوچک ابزارسازی کار میکرد و تامی داگلاس و دو خواهرش مجبور بودند گاه به گاه تحصیل خود را رها کنند و به کاری بپردازند تا کمک خرج خانواده باشند.
در ده سالگی بر اثر حادثهای دچار شکستگی و بعد عفونت استخوان پا شد، عارضهای که به علت فقر خانواده و عدم دسترسی به پزشک متخصص چهار سال تمام این نوجوان باهوش و حساس را رنج داد تا این که یک جراح حاضر شد به رایگان پای او را عمل کند و به این ترتیب از قطع شدن پای آسیب دیده او و احتمالا مرگش جلوگیری کرد.
تامی از همان نوجوانی متوجه کمبودهای زندگی مردم فقیر شد و ایدههای سوسیالیستی همینطور که بزرگتر میشد در ذهنش با قوت، قدرت و روشنی بیشتر شکل میگرفتند. همین ایدهها و افکار زمانی که داگلاس وارد صحنه سیاست شد، سبب اصلاحات بنیادی و همه جانبهای شدند. پدرش در دو جنگ جهانی شرکت کرده بود و او از مصائب جنگ هم خبر داشت. در تابستان ۱۹۱۹ از پشتبام خانهشان شاهد تیراندازی نظامیان به مردم شد. در جریانی که به نام «شنبه سیاه» در تاریخ کانادا شهرت دارد وی به چشم خود دید چگونه نظامیان بروی مردم که در یک اعتصاب همگانی در اعتراض به شرایط زندگیشان شرکت کرده بودند، آتش گشودند و دو نفر را به هلاکت رساندند.
این سیاستمدار محبوب تاریخ کانادا از سال ۱۹۲۴ پس از دست زدن به کارهای مختلف از جمله کار به عنوان یک بازیگر آماتور، بوکسور و نقاش بالاخره به کارهای اجتماعی روی آورد و در سال ۱۹۳۵ به دلیل افکار انسانی خود و خدماتی که به مردم کرده بود به عنوان نماینده مجلس مانیتوبا انتخاب شد. وی به عنوان رهبر CCF(Co-Operative Commonwealth Federation) برگزیده شد و سپس در سال ۱۹۴۴ با پیروزی این سازمان سیاسی در انتخابات ساسکچوان به نخستوزیری رسید. داگلاس به عنوان هفتمین نخستوزیر تاریخ استان مانیتوبا، اولین حکومت سوسیالیستی در امریکای شمالی را با رهبری خود تشکیل داد. او علیرغم مخالفتها توانست نزدیک به یکصد لایحه اصلاحات اجتماعی را به تصویب برساند و مبلغی برابر ۲۰ میلیون دلار در سالهای سیاه دوران جنگ دوم جهانی و پس از آن از بدهیهای این استان که ساکنان آن بیشتر کارگران، کشاورزان و اقشار متوسط بودند، بکاهد. این اصلاحات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی پیروزی بزرگی برای او و همینطور برای رسیدن به هدفهای بزرگ و آرمانگرایانه وی بود. داگلاس قوانین رفاهی درخشانی را در مدت ۱۸ سال نخستوزیری خود در استان مانیتوبا به اجرا گذاشت از جمله بیمه بیکاری، کمک هزینه مادرانی که فرزند تازهای به خانوادهشان اضافه میشد و از همه مهمتر بیمه خدمات درمانی همگانی که وی بنیانگذار آن بود و این برنامه مهم خدمات درمانی و بهداشتی الگویی شد برای خدمات درمان و بهداشت همه شمول، رایگان و عمومی که امروز در کانادا وجود دارد.
بیمه عمومی رایگان خدمات درمانی کانادا در جهان کمنظیر است و داگلاس پدر سامان درمان و بهداشت کاناداست. این سیاستمدار مردمی و محبوب در سال ۱۹۶۱ به حزب تازه بنیاد اندیپی (حزب دموکرات نو) پیوست و رهبری آنرا برعهده گرفت، با این امید که در عرصه حکومت فدرال اصلاحات رفاهی سوسیالیست دموکراتیک خود را ادامه دهد. او اما آنگونه که در ساسکچوان به پیروزیهای بزرگ رسید در سطح فدرال نتوانست با این حزب نوبنیاد به جایگاه مشابهای همانند حکومت استانی برسد. در انتخابات ۱۹۶۱ اندیپی تنها توانست ۱۹ کرسی در مجلس عوام به دست آورد. داگلاس برای نخستین بار در انتخابات سال ۱۹۶۲ به نمایندگی مجلس رسید و بعد از آن در انتخابات سالها و دورههای بعد بصورت پی در پی دوباره و دوباره به پارلمان کانادا راه یافت و تا سال ۱۹۷۱، زمانی که از سیاست کنارهگیری کرد، در صحنه سیاسی کانادا یکی از فعالترین و متشخصترین سیاستمداران بود.
وی سخنرانی توانمند بود و هیچگاه از آرمانهای عدالتخواهی خود در سیاستبازیهای رایج دست نکشید. در بحران اکتبر ۱۹۷۰ علیه حمله ارتش به کبک رای داد.
زمانی که لستر. بی. پیرسون نخستوزیر لیبرال و چهره بزرگ تاریخ سیاسی کانادا در سال ۱۹۶۶طرح خدمات درمانی را براساس الگوی تامی داگلاس با تصویب یک لایحه، قانونی کرد و به اجرا گذاشت، داگلاس به پیروزی بزرگی رسید. طرح همه شمول و رایگان خدمات درمانی که او نخستین بار در استان مانیتوبا به اجرا در آورد، به همان شکل در تمام کانادا به اجرا گذاشته شد.
پدر خدمات درمانی همگانی کانادا در سال ۱۹۷۱ خود را بازنشسته کرد و از سیاست کناره گرفت اما تا پایان عمر به خدمات خود به عنوان یک انسان آرمانگرای سوسیالیست، به مردم کانادا خدمت کرد و به همین سبب محبوبیت فراوانی در میان مردم پیدا کرد که تا به امروز هم با احترام بسیار از او یاد میشود. در نوامبر سال ۲۰۰۴ شبکه تلویزیونی سیبیسی در برنامه ویژهای که برگزاری، پخش وروشن شدن نتایج نهایی آن چند هفته طول کشید، پس از رقابتهای بسیار فشرده بین تامی داگلاس و دیگر چهرههای صاحبنام و تاثیرگذار کانادا، در نهایت اعلام کرد که تامی داگلاس به عنوان محبوبترین و اثرگذارترین چهره تاریخ کانادا با رای مردم کانادا برگزیده شده است. داگلاس چند مدال و بالاترین نشانهای افتخار کشوری و ملی را هم برای خدمات خود به مردم کانادا بدست آورده است.
تامی داگلاس که ۵۰ سال به طور خستگیناپذیر برای عدالت و کرامات انسانی در کانادا یک لحظه از تلاش و تکاپو دست برنداشت در سال ۱۹۸۶ در سن ۸۲ سالگی بر اثر ابتلا به بیماری سرطان در ملک خود در اطراف اتاوا در حومه گاتینوهیلز درگذشت.
متن کامل در آدرس: www.parscanada.com/_1868