برگردان نادیا غیوری
وقتی بچهها بزرگ میشوند، شاید کمکم بتوانند برای حمامکردن بهجای استفاده از وان، خودشان به تنهایی دوش بگیرند. ببینیم چطور باید برای این تغییر آماده شویم.
برای خانم کندیس دریکس، که مادر دو دختر شش و هفت ساله است، فقط دو کار مانده که کاملا انجام آنها را هم به خود بچهها واگذار کند و آن حمام آخر شب بچهها قبل از خوابیدن است. او میگوید: «دیگر میخواستم خودشان این کار را انجام دهند و من موقع حمامکردنشان حضور نداشته باشم.»
البته خیلی از بچههای ششساله هستند که شاید نخواهند یا نتوانند خودشان به تنهایی از پس حمامکردن بربیایند چون در مجموع آن را یک کار ترسناک میدانند. خانم جینی فلانگن معتقد است که حتی در این سنین هم دمای بالای آب و خطر لیز خودن بچهها وجود دارد. وی میگوید: «زمان حمامکردن از آن زمانهایی است که حتما باید مراقب بچهها بود، هرچند سن و سال مشخصی هم برای این موضوع وجود ندارد. ممکن است گاهی یک بچه کلاس سومی بتواند آب حمام را خودش تنظیم کند اما امکان ندارد که بخواهید یک بچه کلاس اولی این کار را خودش انجام دهد.»
در حقیقت برای تعیین زمان شروع دوش گرفتن بچهها یک عدد جادویی وجود ندارد. عادتهای خانوادگی و میزان لذتی که بچهها از بازی با اسباببازیهایشان در حمام میبرند، میتواند در تعیین زمان آمادگی آنها موثر باشد. این زمان میتواند حتی تا نه یا ده سالگی هم طول بکشد. پزشک اطفال دیگری به نام سانجیو لوترا نیز معتقد است که زمان آمادگی یک بچه برای این موضوع به این بستگی دارد که والدین از چه سنی او را مستقیما مسئول بهداشت شخصیاش بکنند. در هرحال دوش گرفتن همراه با والدین هم میتواند نقشی در این زمینه داشته باشد. توصیه او این است که والدین کار را با نظارت بر بچه به هنگام دوش گرفتن آغاز کنند. به این ترتیب که ابتدا درجه آب را برای وی تنظیم کنند و مطمئن شوند که او خود را خوب تمیز کرده است. وی میگوید: «ابتدا این کارها را بکنید و کمی بعد از آن هم خودبهخود موقع حمامگرفتن مستقل بچه فرا میرسد.»
بعضی از بچهها کلا نسبت به آب و دوش گرفتن تنها حساستر هستند. در مورد بچههای در سن بلوغ حمام کردن در شستن سرسری، پاک کردن چرکهای ظاهری و بهجا آوردن مناسبات روزمره خلاصه میشود اما خانم فلانگن معتقد است که نباید موضوع را به همین شکل رها کرد. قانون مشخصی در مورد تعداد دفعات حمام کردن بچهها وجود ندارد اما آنها باید بیاموزند که با آب احساس راحتی کنند. وی میگوید: «طبیعتا دفعات حمام کردن در تابستان بیشتر از زمستان خواهد بود چون بچهها بیشتر در خارج از خانه هستند. بهطور متوسط هر سه یا چهار روز یکبار حمام کردن مناسب به نظر میرسد مگر اینکه قبل از این مدت میزان کثیفیاشان از حد متعارف گذشته باشد.»
طبیعی است که در دوران کودکی همه بچهها تا حدی از حمام کردن امتناع میکنند. خانم دریکس میگوید: «مثلا بچههای من اصلا دلشان نمیخواهد از کاری که مشغول به آن هستند دست بردارند.» پس او موضوع نتیجه و پاداش را به میان آورده و میگوید: «من هم به آنها میگویم که تا دوش نگیرند خبری از تلویزیون و بازی نیست.» به اعتقاد لوترا یک معنای دیگر این موضوع هم این است که شاید والدین کمی بیش از حد بچهها را برای رسیدن به مرحله رعایت مستقل بهداشت فردی تحت فشار قرار میدهند و بهتر است نظارت بیشتری روی این موضوع داشته باشند یا حتی همچنان به بچهها اجازه بدهند که از وان برای حمام کردن استفاده کنند. وی میگوید: «شاید بد نباشد که برای مدت بیشتری با این موضوع درگیر باشید.»
در نهایت اگر فرزند شما هنوز دوش گرفتن را دوست ندارد، لازم نیست او را مجبور کنید. بگذارید در وان بازی کند تا آرام آرام به آن مرحله برسد. البته خانم دریکس بالاخره متوجه شد که نباید در این مورد زیادی سختگیر باشد. وی میگوید: «بعضی وقتها دخترهایم آنقدر هم که باید موهایشان را تمیز نمیشویند هرچند با لیف زدن مشکلی ندارند.» و با خنده ادامه میدهد: «حتی وقتی که به کمپ رفته بودند، آنقدر سرگرم شده بودند که اصلا به دوش گرفتن و حمام رفتن فکر هم نکردند.»