محمدعلی شاکرمی
برنامه دولتی موسوم به «برنامه خریداران خانه» (Home Buyers’ Plan) توسط سازمان مالیات کانادا (Canada Revenue Agency) و در جهت کمک به آن دسته از خریدارن خانه که دارای حساب پسانداز بازنشستگی ثبت شده (Registered Retirement Saving Plan) میباشند، طراحی گردیده است. این برنامه به خریداران اجازه میدهد در صورت خرید خانه برای خود و یا یکی از وابستگان دارای معلولیت جسمی، اقدام به برداشت مبلغی تا سقف ۲۵۰۰۰ دلار از محل حساب پسانداز بازنشستگی RRSP خود (البته در صورت وجود) نموده و آن را جهت پرداخت خرید منزل هزینه نمایند. بدیهی است که این مبلغ میبایست طی شرایطی که ذکر خواهد شد به حساب ذکر شده باز پرداخته شود تا دوباره و در زمان بازنشستگی قابل استفاده باشد.
برای آن دسته از مخاطبان که با مفهوم RRSP آشنایی ندارند یادآوری میشود که RRSP نوعی حساب بانکی یا اعتباری است که برای پسانداز سرمایهها یا داراییهای خاصی بسته به آنچه قانون معین کرده بکار میرود. مبنای گشایش این نوع حساب که میتوان به اشکال گوناگونی اعم از حسابهای سرمایهگذاری، GIC، سبد سهام Mutual Funds و نظایر اینها باشد این است که افراد میتوانند متناسب با حجم درآمدهای سالانه خود، برای سال بعد در این حساب سرمایهگذاری کنند و از مزایای آن که از جمله کاهش رقم مالیات بر درآمد سالانه (به جهت اینکه مبلغ سرمایهگذاری در این حساب از رقم درآمد سالانه آنها کسر شده و بدین ترتیب مالیات کمتری به درآمد آنها تعلق میگیرد) و عدم نیاز به پرداخت مالیات بر سود درآمدهای این حساب است بهره ببرند. اما میزان سرمایهگذاری ممکن در هر سال بر اساس درآمد سالانه و حداکثر تا سقف مشخصی است. البته اگر کسی بخواهد زودتر از زمان بازنشستگی داراییهای این حساب را وصول کند باید حداکثر مالیات ممکن را پرداخت کند مگر در دو حالت که یکی از آنها همین استفاده از برنامه خرید خانه است.
باید توجه داشت که برداشت مبلغ مذکور از حساب پسانداز RRSP برای پیشپرداخت خرید خانه دارای شرایطی است که فقط در صورت تحقق آنها سپرده مزبور قابل برداشت خواهد بود.
در این نوشتار سعی شده است که با پاسخ به سئوالات زیر، ویژگیها و مزایای برنامه دولتی HBP بصورت ساده و عملی در دسترس خوانندگان محترم قرار گیرد.
- ۱٫ شرایط لازم برای استفاده از برنامهHBP چیست؟
- فرد متقاضی میبایست نسبت به عقد قرارداد خرید ملک مورد نظر و البته واجد شرایط اقدام کرده باشد. لازم به توضیح است که ملک واجد شرایط در این برنامه باید اولا واقع در کشور کانادا باشد (ساخته شده و یا در حال ساخت)، و ثانیا یکی از انواع آپارتمان دارای مالکیت خصوصی (کاندومینیوم)، تاونهاوس، خانه حیاط دار مستقل و یا حتی در زمره خانههای پیشساخته قابل حمل باشد؛
- خانه مورد معامله میبایست محل اصلی زندگی فرد متقاضی بوده و او در کمتر از یکسال از زمان خرید در آن ساکن شود.
- خریدار در صورت داشتن مالکیت خانهای دیگر در زمان خرید این ملک، مطلقا واجد شرایط برای برنامه HBP نبوده و فقط زمانی میتواند از محل حساب RRSP خود برای پیشپرداخت خرید ملک استفاده نماید که این مبلغ صرف خرید اولین خانه دوران زندگیاش گردد؛
- فرد متقاضی نمیتواند در زمان برداشت، به حساب بازنشستگی خود بابت برداشتهای قبلی بدهکار باشد. به عبارتی وی میبایست بدهیهای معوقه به حساب RRSP خود را تا قبل از اول ژانویه سال خرید خانه پرداخت و تصفیه کرده باشد.
- ۲٫ شرایط و نحوه برداشت پول از حساب RRSP به چه صورت خواهد بود؟
- مالکیت خانه مورد نظر در زمان برداشت پول نباید بیشتر از ۳۰ روز قبل از تاریخ برداشت باشد و میبایست حداکثر در کمتر از یک ماه قبل از برداشت، منزل خریداری شده باشد؛
- فرد متقاضی در زمان برداشت باید مقیم (مستقر در) کشور کانادا باشد. در بیشتر موارد داشتن کارت اقامت کشور کانادا به خودی خود کافی نبوده و ارائه مدارک تکمیلی جهت اثبات زندگی در کشور لازم خواهد بود؛
- مالکیت خانه مورد معامله فقط میتواند متعلق به فرد صاحب حساب RRSP و برداشت کننده از این حساب باشد. البته همانطور که ذکر شد فرد متقاضی مجاز به اخذ مالکیت برای یکی از بستگان دارای معلولیت جسمی خود نیز میباشد.
- ۳٫ چگونگی تصفیه بدهی به حساب RRSP و زمان بازپرداخت؟
- زمان بازپرداخت و تصفیه کل مبلغ برداشت شده از حسلب RRSP جهت خرید خانه طبق قانون حداکثر ۱۵ سال بوده و در واقع یک پانزدهم کل بدهی باید در هر سال تصفیه گردد. لازم به ذکر است که طبق این برنامه، سال اول بعد از برداشت بعنوان دوران تنفس برای خریدار در نظر گرفته شده و بازپرداخت از سال دوم باید انجام گیرد. بدین ترتیب فشار ناشی از خرید خانه در سال اول از روی خریدار برداشته خواهد شد؛
- کلیه پرداختهای سالیانه به حساب RRSP (اعم از بازپرداخت بدهی و یا پسانداز) میبایست در قسمت ۲۴۵ و ۲۴۶ ضمیمه ۷ برگههای مالیاتی سالانه (Tax Return) که معمولا تا قبل از شروع ماه آوریل هر سال به اداره درآمد کانادا (CRA) ارسال میگردد، ذکر شود (این کار توسط حسابداران خبره که افراد میتوانند برای تکمیل فرمهای مالیاتی از مشاوره آنها بهره ببرند انجام میشود.) بدیهی است که اداره مالیات کانادا نیز متعاقبا صورتحساب HBP فرد را بهمراه نامه ارزیابی مالیاتی آن سال برای وی ارسال مینماید. این صورتحساب شامل مبلغ کل برداشت شده، پرداختهای انجام شده، میزان بدهی جاری فرد به حساب RRSP و همچنین مبالغ قابل پرداخت سال آینده برای هر دو بخش بدهی و بخش پسانداز میباشد؛
- شرایط خاص در خصوص بازپرداخت نیز عبارتند از: فوت فرد متقاضی قبل از اتمام ۱۵ سال دوره بازپرداخت، رسیدن به سن ۷۱ سال و نهایتا از دست دادن شرایط اقامت در کشور برای مهاجرین که برای اطلاعات بیشتر، مراجعه به وبسایت www.cra-arc.gc.ca پیشنهاد میگردد.
در خاتمه به آن دسته از افراد شاغل در کانادا که در میانمدت و یا بلندمدت قصد خرید خانه در این کشور را دارند توصیه میگردد که با گشایش حساب پسانداز بازنشستگی RRSP که در واقع حساب پساندازی تکمیلی و مازاد بر صندوق بازنشستگی موسوم به CPP میباشد، ضمن سرمایهگذاری برای آسایش دوران بازنشستگی، نسبت به ایجاد اندوختهای قابل استفاده برای خرید اولین خانه خود اقدام نموده و از برنامه دولتی HBP بهرهبرداری نمایند.